Arap Dünyasının Divaları- II Ümmü Gülsüm

(np- Duruyor Dünya~ Hey! Douglas)

Arap Divaları serisinin ikinci yazısı ile herkese merhaba. Kaldığımız yerden devam ediyoruz.

2.

İkinci sırada Feyruz ile sürekli karşılaştırmaları olan Ümmü Gülsüm var.

Mısır’ın bülbülü, 4. Piramiti…Feyruz nasıl Lübnan’ın Sezen Aksu’su ise Ümmü Gülsüm de Mısır’ın Bülent Ersoy’u bana göre. O da aynı şekilde tüm Arap halklarının büyük beğeni ile dinlediği bir isim.

Biyografisi gerçekten ilgiye şayan. Babası imam olan Ümmü Gülsüm ilk olarak erkek kılığında ilahi söyleyerek sesini duyurmaya başlıyor -dinlediğinizde göreceksiniz erkek sesini aratmayacak bir ses tonuna sahip dolayısıyla pek şaşılacak bir şey değil bu-. Zamanla Mısır kralı Kral Faruk’un doğum gününde şarkı söyleyecek kadar ünleniyor. Sırf o şarkı söyleyebilsin diye sadece Ümmü Gülsüm için fetva bile alınıyor.

Uzun süre radyolarda şarkı söylüyor. Bu sayede halkın her kesimine ulaşabiliyor. Siyasiler yapacakları konuşmaları Ümmü Gülsüm’ün programından hemen önceye getirmeye çalışıyorlar, program başladığında ise sokaklar boşalıyor.

Babamın anlattığına göre dedem de Ümmü Gülsüm’ü radyodan dinliyormuş. Kendi annesinin adı da Ümmü Gülsüm olduğundan ilgisini çekmiş. Türk radyo kanallarında da çalıyormuş evet, bu bilgiyi doğruladım.

1967’deki Altı Gün Savaşları’nda Mısır’ın büyük yenilgisi hakkında bir siyasetçi “Ümmü Gülsüm’ün sesi erkeklerimizin aklını başından aldı, bu yüzden kaybettik.” sözlerinin üzerine Arap dünyası turnesine çıkıyor. Bu turneden elde ettiği gelirini ve mücevherlerini Mısır devletine bağışlıyor.

Ümmü Gülsüm’ün bir şarkısı bile bazen saatler alabiliyor. Bu yüzden bir konserde maksimum 3-4 şarkı söyleyebiliyor. Her şarkısını da her seferinde farklı şekillerde okuduğundan insanlar büyük bir merakla bekliyorlar.

Ümmü Gülsüm’ün Mısır’da yasaklı olduğu bir dönem de var. Kendisinin ünlenerek sadece Mısır sosyetesinin değil, Kral Faruk’un bile en sevdiği şarkıcılardan biri olduğunu söylemiştim. Altı Gün Savaşları’ndan sonra halkın hükümete olan güveni azalınca Albay Cemal Abdünnasır tarafından Kral Faruk devrildi. Bunun üzerine Kral Faruk Avrupa’ya gitti. Yeni hükümet ise eski hükümetin yaptığı, sevdiği, önem verdiği her şeyi hafızalardan silmeye çalıştı. Bunlardan biri de Ümmü Gülsüm oldu. Fakat anlatılana göre Ümmü Gülsüm bir gazeteci yardımıyla durumu Abdünnasır’a ulaştırdı. Abdünnasır radyodan sorumlu kişiye Ümmü Gülsüm’ün radyolardan yasaklanıp yasaklanmadığını sordu. Sorumlu kişi Ümmü Gülsüm’ün eski rejimin sembollerinden olduğunu söyleyince Abdünnasır “Nil’i kuruttunuz mu, piramitleri yıktınız mı? Onlar da eski rejimin sembolleriydi.” diyerek cevap verdi. Serinin önceki yazısında da değindiğim romantizmin gerçekçiliği sarsması meselesi bu olay için de oldukça geçerli.

Ümmü Gülsüm’ün cenazesi de oldukça kalabalık geçmiş. 4 milyona yakın kişi cenazeye katılarak yıllarca severek dinledikleri, bu ülkesini çok seven kadına veda etmişler.

Günümüze yakın zamanlara geldiğimizde ise 2003 yılında çıkan Counter Strike 1.6’da kullanılan Arap ezgileri kendisinin şarkıları. Oyun yapımcıları ikonik Arap müziği ararken Ümmü Gülsüm sayesinde pek zorlanmamış olacaklar.

37. İstanbul Film Festivali’nde Ümmü Gülsüm bizim için yeniden gündeme geldi. Festivalde gösterimi olan 2017 yapımı “Looking For Umm Kulthum” filmi hem Ümmü Gülsüm’ün hayatından biyografik kesitler sunuyor hem de Ortadoğu’da şarkı söylemek, sanat yapmak isteyen bir kadının karşı karşıya kaldığı muameleyi, aşması gereken engelleri bizlere gösteriyor.

Sesi hususunda hiç şüphesiz eşsiz olduğunu kabul ettiğimiz Ümmü Gülsüm’ü verdiği bu mücadele sayesinde yetenekli olduğu kadar da cesur hatırlayacağız.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.

Düşük Bütçeli Ümmü Gülsüm Albümü

                                                                                                                                                                    Feyruz ve Ümmü Gülsüm aynı karede. Son iki yazımın özeti de diyebiliriz.

                          Biraz daha samimi pozlar. Muhtemelen iyi anlaşıyorlardı.

     

Konser sırasında ayağını öpmeye çalışan bir hayranı ve Ümmü Gülsüm. Müslüm Gürses ile arabesk haricinde bir ortak noktaları daha.